DEVRE MÜLK HAKKI NEDİR?
Devre mülk hakkı, devre tatil sözleşmeleri ile karıştırılan bir sınırlı mülkiyet hakkıdır. Devre tatil sözleşmeleri 6502 sayılı TKHK’nda düzenlenmişken , devre mülk hakkı 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 57-65’nci maddelerinde düzenlenmiştir. Devre tatil sözleşmesinde bir yıldan uzun süre bir tesisin belli süre için kiralanması söz konusuyken devre mülk sözleşmesinde hak tapuya tescil edilmektedir.
Devre mülk nedir?Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlı bir irtifak hakkına devre mülk hakkı denir.
Devre mülk hakkından yararlanma süresi neye göre belirlenir?Aksi resmi senette kararlaştırılmadıkça devre mülk hakkının bağlı olduğu pay, devrelerin sayı ve süreleri esas alınarak eşit bir biçimde belirlenir. Yine devre mülk hakkı yılın belli dönemlerine ayrılmalı ve bu süre 15 günden az olmamalıdır.
Devre mülk hakkının devir, temlik ve mirasçılara geçmesi mümkün mü?Devre mülk hakkı bağlı olduğu müşterek mülkiyet payına bağlı olarak devir ve temlik edilebilir ve mirasçılara geçer. Ayrıca sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa devre mülk hakkı sahibi bu hakkın kullanımını başkalarına bırakabilir
Devre mülk hakkı hangi gayrimenkullerde kurulabilir?Devre mülk hakkı ancak mesken nitelikli, kat mülkiyetine veya kat irtifakına çevrilmiş yahut müstakil yapılarda kurulabilir. Devre mülk üzerinde bu hakla bağdaşan ayni haklar tesis edilebilir. Ana taşınmaz mal ile bağımsız bölümlerin ve müstakil yapıların tapu kütüklerinin beyanlar hanesine, bağımsız bölüm veya yapı üzerinde devre mülk hakkı kurulduğu işaret edilir ve düzenlenecek tapu senedinde de bu husus belirtilir.
Devre mülk sözleşmesinden bulunması zorunlu hususlar nelerdir?
Üzerinde devre mülk hakkı kurulacak yapı veya bağımsız bölümlerin ortak malikler arasında dönem süresi, devir ve teslimi ile istifade şekil ve usulleri, yöneticilerin seçimi ile hak ve sorumlulukları, büyük onarım için ayrılacak dönem, bakım masrafları gibi hususlar devre mülk sözleşmesinde belirlenir. Bu hususları içeren ve bütün hak sahiplerince imzalanan devre mülk sözleşmesi resmi senede eklenir ve tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilir.
Devre mülkü yönetimi nasıldır?Devre mülk hakkı kurulan her yapı veya bağımsız bölüm için ortak malikler, kendi aralarından veya dışardan bir gerek veya tüzelkişiyi yönetici ve kat malikleri kuruluna temsilci olarak tayin ederler. Bunun dışında kat malikleri kurulunca atanan yöneticilere devre mülk yöneticiliği ile ilgili görevler de verilebilir.
Devre mülk dönem süresi dolan hak sahibi gayrimenkulü boşaltmadığın hangi hukuki yollara başvurulabilir?Devre mülk hak sahipleri, kendilerine ayrılan ve tapu sicilinde belirtilen dönem süresi sonunda istifade ettikleri bağımsız bölüm veya yapıyı sözleşme hükümleri gereğince boşaltmaya ve yeni hak sahibine teslime mecburdurlar.
Dönem süresi sonunda tahliye olmadığı takdirde, istifade edecek dönem sahibinden birisinin veya yöneticinin tapu kaydını ve sözleşmeyi talebine ekleyerek ibrazı halinde, mahallin en büyük mülki amirin emri ile, başkaca bir işlem ve tebligata lüzum kalmadan, derhal zabıtaca boşalttırılır. İdare veya yargı organlarına yapılacak başvuru, bu boşaltma işlemini durdurmaz. Bunun istisnası ilgilerin kanun ve sözleşmeden doğan haklarının mevcut olduğu hallerdir.
Devre mülk ile ilgili diğer hususlarKat mülkiyetine çevrilmiş birden fazla bağımsız bölümlerden bazılarının üzerinde devre mülk hakkı kurulması, aksi yönetim planında kararlaştırılmamışsa, diğer bağımsız bölüm maliklerinin muvafakatlarına bağlı değildir.
Üzerinde devre mülk hakkı kurulan yapı veya bağımsız bölümün ortak malikleri, aksi sözleşme ile kararlaştırılmamışsa, şuyuun giderilmesini isteyemezler.