Dünyayı etkileyen en büyük kriz senaryoları son 1 yıldır kabus gibi çökmüş durumda. Pandemi ile kapanarak başlayan, üretimin yavaşlamasıyla devam eden, Çip kriziyle pekişen ve Süveyş Kanalı'nı tıkayıp lojistiği çökerten 3 büyük kriz ile boğuşan Dünya adeta bir komplo ile karşı karşıya.
Hakan Aman - Emlak Pencerem / Ekonomi Haberleri - 28 Mart 2021 - İstanbul
Peş peşe gelen 3 büyük hadise Dünya ticaretini adeta durdurma noktasına getirdi. Koronavirüs salgını, çip krizi derken bir de Dünya ticaretini ülkelere taşıyan lojistik sektörünün kalbi durmuş durumda. Süveyş Kanalı girişinde "The Ever Given" isimli konteynır taşıyan gemi karaya oturmasıyla başlayan tıkanıklık. 5 gündür kurtarma çalışmaları süren devasa büyüklükteki Ever Given gemisi için tüm Dünya adeta seferber olmuş durumda.
FİM SENERAYOSU GİBİ HADİSELER
Son 100 yılda eşi benzeri görülmemiş olaylar silsilesi art arda oluştu. Yaşananlar büyük krizlere neden oldu. Şu sıralarda ise Süveyş'i tıkayan dev gemi sorunu. Komplo teorilerinde bile tahmin edilemeyen ciddi bir süreç adeta Dünyayı tehdit ediyor. Ülkelerin kapanmasından, üretime, lojistiğe pek çok alanı tetikleyen büyük bir senaryo devreye alınmış gibi. Olanlar, bitenler, yaşananlar sanki bir kitap, sanki bir film senaryosu gibi. Neredeyse Dünya'nın tamamı 3 büyük krizin pençesinde boğuşuyor.
İLK KRİZİN ADI PANDEMİ
2019 yıl sonu itibariyle bir anda Dünya, Covid-19 (Koronavirüs Pandemi) virüsü ile tanıştı. Aniden Çin'de ortaya çıktığı iddia edilen ve hızla Dünya'ya yayılan, 3 milyona yakın insanın yaşamını yitirdiği, milyarlarca insanı evlerine hapseden, ülkelerin, sınırların, Dünya'nın kapandığı tarihte benzeri olmamış bir süreç. Covid-19 pençesinde geçen zaman diliminde yetersiz malzeme, yetersiz hastaneler, üretimlerin durması, kepenklerin kapatılması, kapanmalar nedeniyle artan işsizlik nedeniyle başta ülkeler olmak üzere, devasa şirketler de zor günler yaşamaya iflas etmeye devam ediyor. Aşı ile başlayan süreçte ise Avrupa ülkeleri birbirine düşüyor, aşı hırsızlığı, zengin ülkelerin ihtiyacından fazla aşı alması, fakir ülkelere ise "25" adet aşı yollanması gibi insanlığın utanacağı süreçler geçiriliyor. Maskelere el konulması, aşıların fabrika depolarından çıkması gibi olaylar hafızalardan silinmeyecek türden. Koronavirüs, aşıya rağmen etkisini yitirmiş değil. Hep beraber izliyoruz. Dünya uğraşıyor, ya da uğraşıyormuş gibi yapılıyor. Ancak Dünya tersine kapanmalarla Covid-19 süreci 3. aşamaya geçmiş, ilerleyişini sürdürüyor.
ÇİP KRİZİ
Dünya Covid-19 kriziyle boğuşurken, pek çok sektör kapanma yaşadı. Otomotiv sektörü ise, havayolu şirketlerinin peş peşe iflas etme sürecinde bir nebze daha ayakta durmasına rağmen aynı süreç bu kez otomotiv sektörünü sarmış durumda. Otomotiv sektörünü besleyen çip fabrikasının üretimi durdurması ile yeni bir kriz daha peydahlanmış oldu. Dünya devi otomobil markaları fabrikalarda üretime art arda ara vermek zorunda kaldı. Büyük bir üretim problemi baş göstermiş durumda. Otomobil fabrikaları tek tek açıklamalar yapıyor. Küresel çip tedarik sıkıntısından dolayı üretimlerini azaltıyor ve ara veriliyor. Ne hikmetse Süveyş Kanalını tıkayan gemi hadisesi, Çip krizinden 1-2 hafta sonra meydana geliyor. Fırsat bu fırsat, gelecek hafta otomobil fabrikalarında üretimler tamamen durdurulursa şaşırmayacağız.
EVER GIVEN DÜNYAYI TIKADI
Bundan 5 gün önce 23 Mart 2021 tarihinde ise Süveyş Kanalı yapıldığı tarihten bu yana ilk kez tıkandı. Aslında tıkanan Süveyş Kanalı değil, Dünya oldu. The Ever Given isimli konteynır taşıyan devasa gemi, kum fırtınası nedeniyle kaptanın dümen hakimiyetini kaybetmesiyle bir anda enine bir şekilde dev boyutlara sahip, binlerce konteynır ile birlikte Süveyş Kanalını gidiş geliş tıkıyor. Ever Given karaya oturuyor, yerinden kıpırdaması ise şimdilik imkansız gibi. Üzerinde binlerce konteynır ile Dünya ticaretinin en yoğun kullanılan giriş ve çıkışını tutmuş oluyor. Devasa gemiler üzerleri yüklü bir şekilde sırada bekliyor. Dünya genelinde limanlarda yüklenmiş veya hazırlanan gemiler ise bekletiliyor. Süveyş Kanalı giriş ve çıkışında toplamda 200'e yakın gemi kıpırdamadan sıralanmış biçimde bekliyor. Adeta Dünya ticareti durduruluyor. Gemiyi kurtarmak için bir kaç kepçe çalışıyor. Kurtarılması ise haftalar alabileceği ifade ediliyor. ABD ve Türkiye başta olmak üzere pek çok ülke kurtarma için sırada bekliyor. Ancak 1 arpa boyu yol alınmış değil.
** Geçtiğimiz günlerde Türkiye'nin önemli uydu projesi Göktürk 1 keşif uydusu Süveyş Kanalı'na oturan Ever Given isimli gemiyi görüntülemişti. Göktürk 1 Keşif Uydusu, Süveyş Kanalı'ndaki kapanmayı uzaydan böyle görüntüledi.
KORSANLAR KÖŞEYİ TUTMUŞ APAÇİLER GİBİ BEKLİYOR
Diğer taraftan garip olan bir diğer durum ise dikkatlerden kaçmıyor. Nijerya, Gine Körfezi korsanlar tarafından tutulmuş gel gel yapıyor. Hatırlanacağı üzere Şubat ayında Gine Körfezi'nde bir Türk gemisi mürettebatı korsan saldırısına uğramış, kaçırılarak günlerce alıkonulmuştu. Günlerce kaçırılarak rehin tutulan mürettebat fidye ödenerek serbest bırakılmıştı. Ciddi bir güvenlik sorunu olan korsanlar bölgede cirit atıyor. Kafalarına göre gemi ayıklayıp, fidye için tüm mürettebatı gece, gündüz gözetmeksizin ellerinde, kollarında taşıdıkları ateşli silahlarla kaçırıyor. İşin vahim tarafı ise istediklerini almaları. Fidyelerini alıyor, zengin, güçlü ve daha teçhizatlı oluyorlar. Hal böyleyken Süveyş Kanalı adeta vazgeçilmez güzergah oluyor. Her ne kadar tıkanmış olsa bile...
DÜNYANIN FİŞİ Mİ ÇEKİLDİ?
Kripto para yatırımları tüm zamanların rekorlarını kırıyor. Pandemi ile başlayan süreçte kolay para kazanmak isteyen milyonlarca insan ceplerinde ne varsa kripto paralara yatırmış durumda. Türkiye'de bu oranlar Dünya ülkelerinden oldukça yüksek. Hal böyle olunca, Borsalar, para birimleri ciddi etkileniyor. Üretimden, yatırıma pek çok alan önemli bir şekilde etkilenmiş oluyor. Sanki birileri tüm Dünya üzerinde insanların cebini boşaltıp, farklı birilerinin cebine koyuyor. Türkiye'de yıllardır başta Ertan Özyiğit, Abdullah Çiftçi, Hamza Yardımcıoğlu gibi önemli isimlerin söyledikleri gibi sanki yaşananlar Dünyayı resetlemek "Büyük Reset" gibi.
Dijital paraların sonu ne olacak? - Ertan Özyiğit ile Kayıt Dışı
Abdullah Çiftçi: "Great Reset / Kapitalizme Reset mi atılacak?"
Hakan Aman - Emlak Pencerem / Ekonomi Haberleri - 28 Mart 2021 - İstanbul
Peş peşe gelen 3 büyük hadise Dünya ticaretini adeta durdurma noktasına getirdi. Koronavirüs salgını, çip krizi derken bir de Dünya ticaretini ülkelere taşıyan lojistik sektörünün kalbi durmuş durumda. Süveyş Kanalı girişinde "The Ever Given" isimli konteynır taşıyan gemi karaya oturmasıyla başlayan tıkanıklık. 5 gündür kurtarma çalışmaları süren devasa büyüklükteki Ever Given gemisi için tüm Dünya adeta seferber olmuş durumda.
FİM SENERAYOSU GİBİ HADİSELER
Son 100 yılda eşi benzeri görülmemiş olaylar silsilesi art arda oluştu. Yaşananlar büyük krizlere neden oldu. Şu sıralarda ise Süveyş'i tıkayan dev gemi sorunu. Komplo teorilerinde bile tahmin edilemeyen ciddi bir süreç adeta Dünyayı tehdit ediyor. Ülkelerin kapanmasından, üretime, lojistiğe pek çok alanı tetikleyen büyük bir senaryo devreye alınmış gibi. Olanlar, bitenler, yaşananlar sanki bir kitap, sanki bir film senaryosu gibi. Neredeyse Dünya'nın tamamı 3 büyük krizin pençesinde boğuşuyor.
İLK KRİZİN ADI PANDEMİ
2019 yıl sonu itibariyle bir anda Dünya, Covid-19 (Koronavirüs Pandemi) virüsü ile tanıştı. Aniden Çin'de ortaya çıktığı iddia edilen ve hızla Dünya'ya yayılan, 3 milyona yakın insanın yaşamını yitirdiği, milyarlarca insanı evlerine hapseden, ülkelerin, sınırların, Dünya'nın kapandığı tarihte benzeri olmamış bir süreç. Covid-19 pençesinde geçen zaman diliminde yetersiz malzeme, yetersiz hastaneler, üretimlerin durması, kepenklerin kapatılması, kapanmalar nedeniyle artan işsizlik nedeniyle başta ülkeler olmak üzere, devasa şirketler de zor günler yaşamaya iflas etmeye devam ediyor. Aşı ile başlayan süreçte ise Avrupa ülkeleri birbirine düşüyor, aşı hırsızlığı, zengin ülkelerin ihtiyacından fazla aşı alması, fakir ülkelere ise "25" adet aşı yollanması gibi insanlığın utanacağı süreçler geçiriliyor. Maskelere el konulması, aşıların fabrika depolarından çıkması gibi olaylar hafızalardan silinmeyecek türden. Koronavirüs, aşıya rağmen etkisini yitirmiş değil. Hep beraber izliyoruz. Dünya uğraşıyor, ya da uğraşıyormuş gibi yapılıyor. Ancak Dünya tersine kapanmalarla Covid-19 süreci 3. aşamaya geçmiş, ilerleyişini sürdürüyor.
ÇİP KRİZİ
Dünya Covid-19 kriziyle boğuşurken, pek çok sektör kapanma yaşadı. Otomotiv sektörü ise, havayolu şirketlerinin peş peşe iflas etme sürecinde bir nebze daha ayakta durmasına rağmen aynı süreç bu kez otomotiv sektörünü sarmış durumda. Otomotiv sektörünü besleyen çip fabrikasının üretimi durdurması ile yeni bir kriz daha peydahlanmış oldu. Dünya devi otomobil markaları fabrikalarda üretime art arda ara vermek zorunda kaldı. Büyük bir üretim problemi baş göstermiş durumda. Otomobil fabrikaları tek tek açıklamalar yapıyor. Küresel çip tedarik sıkıntısından dolayı üretimlerini azaltıyor ve ara veriliyor. Ne hikmetse Süveyş Kanalını tıkayan gemi hadisesi, Çip krizinden 1-2 hafta sonra meydana geliyor. Fırsat bu fırsat, gelecek hafta otomobil fabrikalarında üretimler tamamen durdurulursa şaşırmayacağız.
EVER GIVEN DÜNYAYI TIKADI
Bundan 5 gün önce 23 Mart 2021 tarihinde ise Süveyş Kanalı yapıldığı tarihten bu yana ilk kez tıkandı. Aslında tıkanan Süveyş Kanalı değil, Dünya oldu. The Ever Given isimli konteynır taşıyan devasa gemi, kum fırtınası nedeniyle kaptanın dümen hakimiyetini kaybetmesiyle bir anda enine bir şekilde dev boyutlara sahip, binlerce konteynır ile birlikte Süveyş Kanalını gidiş geliş tıkıyor. Ever Given karaya oturuyor, yerinden kıpırdaması ise şimdilik imkansız gibi. Üzerinde binlerce konteynır ile Dünya ticaretinin en yoğun kullanılan giriş ve çıkışını tutmuş oluyor. Devasa gemiler üzerleri yüklü bir şekilde sırada bekliyor. Dünya genelinde limanlarda yüklenmiş veya hazırlanan gemiler ise bekletiliyor. Süveyş Kanalı giriş ve çıkışında toplamda 200'e yakın gemi kıpırdamadan sıralanmış biçimde bekliyor. Adeta Dünya ticareti durduruluyor. Gemiyi kurtarmak için bir kaç kepçe çalışıyor. Kurtarılması ise haftalar alabileceği ifade ediliyor. ABD ve Türkiye başta olmak üzere pek çok ülke kurtarma için sırada bekliyor. Ancak 1 arpa boyu yol alınmış değil.
** Geçtiğimiz günlerde Türkiye'nin önemli uydu projesi Göktürk 1 keşif uydusu Süveyş Kanalı'na oturan Ever Given isimli gemiyi görüntülemişti. Göktürk 1 Keşif Uydusu, Süveyş Kanalı'ndaki kapanmayı uzaydan böyle görüntüledi.
KORSANLAR KÖŞEYİ TUTMUŞ APAÇİLER GİBİ BEKLİYOR
Diğer taraftan garip olan bir diğer durum ise dikkatlerden kaçmıyor. Nijerya, Gine Körfezi korsanlar tarafından tutulmuş gel gel yapıyor. Hatırlanacağı üzere Şubat ayında Gine Körfezi'nde bir Türk gemisi mürettebatı korsan saldırısına uğramış, kaçırılarak günlerce alıkonulmuştu. Günlerce kaçırılarak rehin tutulan mürettebat fidye ödenerek serbest bırakılmıştı. Ciddi bir güvenlik sorunu olan korsanlar bölgede cirit atıyor. Kafalarına göre gemi ayıklayıp, fidye için tüm mürettebatı gece, gündüz gözetmeksizin ellerinde, kollarında taşıdıkları ateşli silahlarla kaçırıyor. İşin vahim tarafı ise istediklerini almaları. Fidyelerini alıyor, zengin, güçlü ve daha teçhizatlı oluyorlar. Hal böyleyken Süveyş Kanalı adeta vazgeçilmez güzergah oluyor. Her ne kadar tıkanmış olsa bile...
DÜNYANIN FİŞİ Mİ ÇEKİLDİ?
Kripto para yatırımları tüm zamanların rekorlarını kırıyor. Pandemi ile başlayan süreçte kolay para kazanmak isteyen milyonlarca insan ceplerinde ne varsa kripto paralara yatırmış durumda. Türkiye'de bu oranlar Dünya ülkelerinden oldukça yüksek. Hal böyle olunca, Borsalar, para birimleri ciddi etkileniyor. Üretimden, yatırıma pek çok alan önemli bir şekilde etkilenmiş oluyor. Sanki birileri tüm Dünya üzerinde insanların cebini boşaltıp, farklı birilerinin cebine koyuyor. Türkiye'de yıllardır başta Ertan Özyiğit, Abdullah Çiftçi, Hamza Yardımcıoğlu gibi önemli isimlerin söyledikleri gibi sanki yaşananlar Dünyayı resetlemek "Büyük Reset" gibi.
Dijital paraların sonu ne olacak? - Ertan Özyiğit ile Kayıt Dışı
Abdullah Çiftçi: "Great Reset / Kapitalizme Reset mi atılacak?"