TÜİK 2016 yılına ilişkin 3.çeyrek büyüme verilerini biraz önce açıkladı. TÜİK verilerine göre 2016'nın 3. Çeyreğinde Türkiye ekonomisi yıllık yüzde 1.8 oranında küçüldü.Emlak Pencerem / Emlak Haberleri merkezi - 12 Aralık 2016 - İstanbulTürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 yılı 3.çeyrek raporunu açıkladı. Çok sayıda verileri tek bir haberde topladık. Türkiye ekonomisinine ilişkin en son veriler haberimizde.Arz ve Kullanım Tabloları, Girdi-Çıktı Tabloları, 20122012 Arz ve Kullanım Tabloları yeni Ulusal Hesaplar Sistemi’ne uygun olarak hazırlandı
2012 Arz ve Kullanım Tabloları ve Simetrik Girdi-Çıktı Tabloları Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uygun olarak hazırlandı.Temel ve alıcı fiyatlarla hazırlanan 2012 Arz ve Kullanım Tabloları, 64 sanayi ve 64 ürün grubuna göre oluşturuldu. 2012 Arz ve Kullanım Tablolarından hareketle, 64 ürün grubuna göre üründen-ürüne 2012 Girdi-Çıktı Tabloları oluşturuldu.Tablolarda, sanayi grupları için Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE Rev 2) ve ürün grupları için Avrupa Ekonomik Topluluğu’nda Faaliyete Göre Ürünlerin İstatistikî Sınıflaması (CPA-2008) kullanıldı.
Yurt içinde üretilen ve ithal edilen mal ve hizmetlerin arzı hesaplandıToplam arzın %82,4’ünü yurtiçi üretim oluştururken, ithalatın payı %12,5, net vergilerin payı (vergiler eksi sübvansiyonlar) ise %5,1 oldu.İmalat sanayi (C) toplam üretim içinde %30 üretim payı ile birinci sırada yer aldı. Bu sektörü, %10,4 ile inşaat (F), %10 ile toptan ve perakende ticaret (G) izledi.Sanayilerin ara tüketimleri hesaplandı2012 Arz ve Kullanım Tablolarına göre her sanayinin üretimi ve ara tüketimi kullanılarak yeni girdi-çıktı oranları hesaplandı. Buna göre, ara tüketim harcaması en yüksek olan sektör 0,83 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı (D) olarak gerçekleşti. Bunu sırasıyla, 0,72 ile imalat sanayi (C) ve 0,62 ile inşaat (F) izledi.- Yıllık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, 2015Bağımsız Yıllık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla hesaplandıUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH), yıllık veriler kullanılarak, dönemsel GSYH tahminlerinden bağımsız olarak, üretim, harcama ve gelir yöntemlerine göre hesaplandı. Dönemsel GSYH tahminleri, yeni bağımsız hesap ile revize edildi.Gayrisafi Yurtiçi Hasıla 2015 yılında %6,1 arttıÜretim yöntemine göre GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2015 yılında bir önceki yıla göre %6,1 arttı.Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2015 yılında bir önceki yıla göre %14,3 artarak 2 trilyon 337 milyar 530 milyon TL oldu. 2015 yılında gayrisafi yurtiçi hasılada en yüksek payı %16,7 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, %11,5 ile toptan ve perakende ticaret ve %8,2 ile inşaat izledi. Yıllık gayrisafi yurtiçi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.Kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasıla 2015 yılında 29 885 TL oldu2015 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 29 885 TL, ABD doları cinsinden 11 014 Dolar olarak hesaplandı.Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2015 yılında %5,5 arttı 2015 yılında bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre %5,5 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %60,4 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, %21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, %16,0 ile ulaştırma ve %15,6 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.2015 yılında devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %13,9 olurken, sabit sermaye oluşumunun payı %29,7 oldu. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları %4,1, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %9,2 artış gösterdi.Mal ve hizmet ihracatı, 2015 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre %6,6 artarken, ithalatı da %3,8 arttı.İşgücüne yapılan ödemelerin gayrisafi katma değer içerisindeki payı %33,2 olduGelir yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplamalarına göre, 2009 yılında işgücüne yapılan ödemeler toplam gayrisafi katma değerden %30,2 pay alırken, 2015 yılında %33,2 pay aldı. İşletme artığı/karma gelir, katma değerden 2009 yılında %51,5, 2015 yılında ise %50,3 pay aldı.İşgücüne yapılan ödemelerin gayrisafi katma değer içindeki payı 1998 yılında %28,8 iken 2015 yılında %33,2 olarak hesaplandı. Bu oran 2001 yılında %28,1 olarak hesaplanırken, 1998 yılı sonrası en düşük değeri olarak gözlendi. 2001-2008 yılları arasında işgücüne yapılan ödemelerin payı yatay bir seyir izlerken, 2008 sonrası dönemde kademeli bir şekilde arttı.İşletme artığı /Karma gelirin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı, 1998 yılında %54,6 iken bu oran 2015 yılında %50,3 oldu. 2001-2005 döneminde bu oran %55,5’e kadar yükselirken, sonraki dönemde 2009-2011 dönemi hariç sürekli azaldı.- İl Bazında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, 2004-2014Gayrisafi Yurtiçi Hasıla il düzeyinde hesaplandıUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Bu kapsamda 2009 bazlı Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) serisinin tamamlayıcı bir unsuru olarak İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 3. Düzeye karşılık gelen 81 il ve İBBS 2. Düzeye karşılık gelen 26 bölge için gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplandı.2004-2014 yılları için cari fiyatlarla üretim yöntemi kullanılarak tarım, sanayi ve hizmetler ayrıntısında derlenen il bazında GSYH hesaplamalarında, Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikî Sınıflaması (NACE Rev 2) kullanıldı.Gayrisafi Yurtiçi Hasıladan en yüksek payı 2014 yılı için %30,5 ile İstanbul aldıİl düzeyinde GSYH hesaplamalarına göre; 2014 yılı için İstanbul 622 milyar 762 milyon TL ile en yüksek gayrisafi yurtiçi hasılaya ulaştı ve toplam gayrisafi yurtiçi hasıladan %30,5 pay aldı. İstanbul’u, 186 milyar 977 milyon TL ve %9,1 pay ile Ankara, 127 milyar 430 milyon TL ve %6,2 pay ile İzmir izledi. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırayı 1 milyar 756 milyon TL ile Kilis, 1 milyar 416 milyon TL ile Ardahan ve 1 milyar 238 milyon TL ile Bayburt aldı.İstanbul, 2014 yılında 43 645 TL ile kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasılada ilk sırayı aldı2014 yılında kişi başına gayrisafi yurtiçi hasılada, İstanbul 43 645 TL ile ilk sırada yer aldı. İstanbul’u, 43 521 TL ile Kocaeli ve 36 680 TL ile Ankara izledi. İl düzeyinde kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplamalarında, 9 913 TL ile Van, 9 773 TL ile Şanlıurfa ve 8 486 TL ile Ağrı son üç sırada yer aldı.2014 yılında kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasıla on dört il için Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti. 2014 yılında gayrisafi yurtiçi hasıladan en yüksek payı alan ilk dört il, toplam gayrisafi yurtiçi hasılanın %49,9’unu oluştururken, GSYH payı en düşük olan son onbeş il, toplam gayrisafi yurtiçi hasıladan %2,1 pay aldı.- Devlet Hesapları, 2009-2015Devlet hesapları, ulusal hesaplar sistemi içerisinde alt sektör düzeyinde üretilmeye başlandıUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Ulusal hesaplar sistemi içerisinde devletin ekonomik faaliyetlerinin uluslararası standartlara uyumlu, karşılaştırılabilir ve alt sektör düzeyinde detaylandırılmış olarak gösterildiği bütünleşik bir devlet veri seti oluşturuldu.Genel devlet 2015 yılında %1,31 oranında fazla verdi, borç stoğu %27,5 oranına gerilediGenel devlet açığının (-) / fazlasının (+) Gayrisafi Yurtiçi Hâsılaya (GSYH) oranı 2012-2015 yılları için %-0,19 ve %1,31 aralığında gerçekleşti. Tüm alt sektörler 2015 yılında fazla verdi. Genel devlet konsolide borç stoğunun GSYH’ye oranı ise 2015 yılında %27,5 oranına geriledi.Avrupa Birliği’ne aday ve üye ülkeler tarafından ESA-2010 metodolojisi esas alınarak hesaplanan ve GSYH’ye göre azami %3 bütçe açığı ve %60 borç stoğunu içeren Maastricht kriterleri, 2012-2015 yılları için sağlandı.Genel devlet toplam harcamalarının GSYH içindeki payı 2015 yılında %33,1'e geriledi774 363 milyon TL’ye ulaştı ve Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) payı %33,1 oranına geriledi. 804 987 milyon TL olan toplam gelirlerin GSYH payı ise %34,4 oranına arttı. Değer olarak ana harcama ve gelir kalemlerinin tamamında artış görüldü.2009-2012 yıllarında negatif gelir-gider dengesi nedeniyle net borçlu olan genel devlet, 2013 yılı itibariyle net borç veren durumuna geldi. 2015 yılında 30 624 milyon TL gelir fazlası elde edildi.Toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 2015 yılında %15,9 oranında arttıGenel devletin toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 2015 yılında %15,9 oranında artarak 655 224 milyon TL oldu. Ürün ve ithalat üzerindeki vergilerin ve net sosyal katkıların toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri içindeki payları artarak sırasıyla %45,8 ve %33,5 oldu. Sermaye vergilerinin payı %0,1 oranında sabit kalırken, gelir, servet vb. üzerindeki cari vergilerin payı %20,6 oranına geriledi.- Kurumsal Sektör Hesapları, 2009-2015Kurumsal Sektör Hesapları ilk kez oluşturulduUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında Kurumsal Sektör Hesapları 2009-2015 yılları için ilk defa oluşturuldu.Kurumsal Sektör Hesaplarını, Mali Olmayan Şirketler, Mali Şirketler, Genel Devlet, Hanehalkı ve Hanehalkına Hizmet Eden Kâr Amacı Olmayan Kuruluşlar (HHKOK) oluşturur. Bu hesaplar, sektörlerin ayrıntılı analizine olanak sağlamakla birlikte bu sektörlerin açık ve fazlalarını göstermektedir. Aynı zamanda, gelirin nasıl kazanıldığı, harcandığı ve tasarruf edildiği, bu hesaplar sayesinde açık bir şekilde gözlemlenebilmektedir. Kurumsal Sektör Hesapları aynı zamanda yurt içi ve dış alem hesapları arasındaki etkileşimleri de göstermektedir.Mali olmayan şirketlerin brüt katma değerinin GSYH içindeki payı 2015 yılında %50,6 olduHanehalkı brüt katma değerin GSYH içindeki payı 2009 yılında %28,1 iken 2015 yılında %24,9 olarak hesaplandı. Aynı yıllar için mali olmayan şirketlerin %46,5 olan katma değer payı 2015 yılında %50,6’ye ulaştı.Gayrisafi tasarrufların GSYH içindeki payı 2015 yılında %24,8 olarak hesaplandı2015 yılında %24,8 olarak gerçekleşen brüt tasarrufların %8,7’si mali olmayan şirketler; %2,2’si mali şirketler; %4,4’ü genel devlet ve %9,4’ü hanehalkı ve HHKOK tarafından gerçekleştirildi.Genel devlet gayrisafi tasarruf oranı 2009 yılında %-1,5 iken 2015 yılında % 4,4 seviyesine ulaştı. Hanehalkı tasarruf değerinin kullanılabilir gelir içerindeki payı 2009 yılında %10,1 iken 2015 yılında %13,5 oldu.Mali olmayan şirketlerin gayrisafi sabit sermaye oluşumu 2015 yılında bir önceki yıla göre %23,4 arttı2014 yılında mali olmayan şirketlerin 336 milyon TL olan gayri safi sabit sermaye oluşumu 2015 yılında %23,4 artarak 415 milyon TL seviyesine ulaştı.2015 yılında gayrisafi sabit sermaye oluşumunun GSYH içindeki payları; mali olmayan şirketlerde %17,8; mali şirketlerde %-0,1; genel devlette %3,3 ve hanehalkı için %8,4 olarak gerçekleşti.- Dönemsel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, III. Çeyrek: Temmuz - Eylül, 2016Gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH), ESA 2010'a uygun olarak yayımlandıUlusal Hesaplar konusunda Avrupa Birliği Yönetmeliklerine (ESA 2010) uygun olarak yapılan revizyon çalışmaları tamamlandı. Dönemsel Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, ESA 2010'a uygun olarak üretim, harcama ve gelir yöntemiyle hesaplandı.Gayrisafi yurtiçi hasıla %1,8 azaldıGayrisafi yurtiçi hasıla tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %1,8 azaldı.Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini, 2016 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla 655 milyar 400 milyon TL oldu.Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; tarım sektörünün toplam katma değeri, 2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirlenmiş hacim endeksi olarak %7,7 azaldı, sanayi sektörünün toplam katma değeri, %1,4 azaldı, inşaat sektörünün toplam katma değeri, %1,4 arttı ve hizmetler sektörünün toplam katma değeri, %8,4 azaldı.Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları %3,2 azaldı2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirleme hacim endeksi olarak %3,2 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları, %23,8 arttı ve gayrisafi sabit sermaye oluşumu, %0,6 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı %7 azalırken, ithalat %4,3 arttı2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak %7 azaldı, ithalatı ise %4,3 arttı.
İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içerisindeki payı %36,1 olduGeçen yılın aynı döneminde %31,4 iken bu oran 2016 yılının üçüncü çeyreğinde %36,1 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %53,3'den %47,4'e düştü.
2012 Arz ve Kullanım Tabloları ve Simetrik Girdi-Çıktı Tabloları Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uygun olarak hazırlandı.Temel ve alıcı fiyatlarla hazırlanan 2012 Arz ve Kullanım Tabloları, 64 sanayi ve 64 ürün grubuna göre oluşturuldu. 2012 Arz ve Kullanım Tablolarından hareketle, 64 ürün grubuna göre üründen-ürüne 2012 Girdi-Çıktı Tabloları oluşturuldu.Tablolarda, sanayi grupları için Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması (NACE Rev 2) ve ürün grupları için Avrupa Ekonomik Topluluğu’nda Faaliyete Göre Ürünlerin İstatistikî Sınıflaması (CPA-2008) kullanıldı.
Yurt içinde üretilen ve ithal edilen mal ve hizmetlerin arzı hesaplandıToplam arzın %82,4’ünü yurtiçi üretim oluştururken, ithalatın payı %12,5, net vergilerin payı (vergiler eksi sübvansiyonlar) ise %5,1 oldu.İmalat sanayi (C) toplam üretim içinde %30 üretim payı ile birinci sırada yer aldı. Bu sektörü, %10,4 ile inşaat (F), %10 ile toptan ve perakende ticaret (G) izledi.Sanayilerin ara tüketimleri hesaplandı2012 Arz ve Kullanım Tablolarına göre her sanayinin üretimi ve ara tüketimi kullanılarak yeni girdi-çıktı oranları hesaplandı. Buna göre, ara tüketim harcaması en yüksek olan sektör 0,83 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı (D) olarak gerçekleşti. Bunu sırasıyla, 0,72 ile imalat sanayi (C) ve 0,62 ile inşaat (F) izledi.- Yıllık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, 2015Bağımsız Yıllık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla hesaplandıUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH), yıllık veriler kullanılarak, dönemsel GSYH tahminlerinden bağımsız olarak, üretim, harcama ve gelir yöntemlerine göre hesaplandı. Dönemsel GSYH tahminleri, yeni bağımsız hesap ile revize edildi.Gayrisafi Yurtiçi Hasıla 2015 yılında %6,1 arttıÜretim yöntemine göre GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2015 yılında bir önceki yıla göre %6,1 arttı.Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2015 yılında bir önceki yıla göre %14,3 artarak 2 trilyon 337 milyar 530 milyon TL oldu. 2015 yılında gayrisafi yurtiçi hasılada en yüksek payı %16,7 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, %11,5 ile toptan ve perakende ticaret ve %8,2 ile inşaat izledi. Yıllık gayrisafi yurtiçi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.Kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasıla 2015 yılında 29 885 TL oldu2015 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 29 885 TL, ABD doları cinsinden 11 014 Dolar olarak hesaplandı.Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2015 yılında %5,5 arttı 2015 yılında bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre %5,5 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %60,4 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, %21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, %16,0 ile ulaştırma ve %15,6 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.2015 yılında devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %13,9 olurken, sabit sermaye oluşumunun payı %29,7 oldu. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları %4,1, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %9,2 artış gösterdi.Mal ve hizmet ihracatı, 2015 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre %6,6 artarken, ithalatı da %3,8 arttı.İşgücüne yapılan ödemelerin gayrisafi katma değer içerisindeki payı %33,2 olduGelir yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplamalarına göre, 2009 yılında işgücüne yapılan ödemeler toplam gayrisafi katma değerden %30,2 pay alırken, 2015 yılında %33,2 pay aldı. İşletme artığı/karma gelir, katma değerden 2009 yılında %51,5, 2015 yılında ise %50,3 pay aldı.İşgücüne yapılan ödemelerin gayrisafi katma değer içindeki payı 1998 yılında %28,8 iken 2015 yılında %33,2 olarak hesaplandı. Bu oran 2001 yılında %28,1 olarak hesaplanırken, 1998 yılı sonrası en düşük değeri olarak gözlendi. 2001-2008 yılları arasında işgücüne yapılan ödemelerin payı yatay bir seyir izlerken, 2008 sonrası dönemde kademeli bir şekilde arttı.İşletme artığı /Karma gelirin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı, 1998 yılında %54,6 iken bu oran 2015 yılında %50,3 oldu. 2001-2005 döneminde bu oran %55,5’e kadar yükselirken, sonraki dönemde 2009-2011 dönemi hariç sürekli azaldı.- İl Bazında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, 2004-2014Gayrisafi Yurtiçi Hasıla il düzeyinde hesaplandıUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Bu kapsamda 2009 bazlı Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) serisinin tamamlayıcı bir unsuru olarak İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 3. Düzeye karşılık gelen 81 il ve İBBS 2. Düzeye karşılık gelen 26 bölge için gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplandı.2004-2014 yılları için cari fiyatlarla üretim yöntemi kullanılarak tarım, sanayi ve hizmetler ayrıntısında derlenen il bazında GSYH hesaplamalarında, Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikî Sınıflaması (NACE Rev 2) kullanıldı.Gayrisafi Yurtiçi Hasıladan en yüksek payı 2014 yılı için %30,5 ile İstanbul aldıİl düzeyinde GSYH hesaplamalarına göre; 2014 yılı için İstanbul 622 milyar 762 milyon TL ile en yüksek gayrisafi yurtiçi hasılaya ulaştı ve toplam gayrisafi yurtiçi hasıladan %30,5 pay aldı. İstanbul’u, 186 milyar 977 milyon TL ve %9,1 pay ile Ankara, 127 milyar 430 milyon TL ve %6,2 pay ile İzmir izledi. İl düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırayı 1 milyar 756 milyon TL ile Kilis, 1 milyar 416 milyon TL ile Ardahan ve 1 milyar 238 milyon TL ile Bayburt aldı.İstanbul, 2014 yılında 43 645 TL ile kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasılada ilk sırayı aldı2014 yılında kişi başına gayrisafi yurtiçi hasılada, İstanbul 43 645 TL ile ilk sırada yer aldı. İstanbul’u, 43 521 TL ile Kocaeli ve 36 680 TL ile Ankara izledi. İl düzeyinde kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplamalarında, 9 913 TL ile Van, 9 773 TL ile Şanlıurfa ve 8 486 TL ile Ağrı son üç sırada yer aldı.2014 yılında kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasıla on dört il için Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti. 2014 yılında gayrisafi yurtiçi hasıladan en yüksek payı alan ilk dört il, toplam gayrisafi yurtiçi hasılanın %49,9’unu oluştururken, GSYH payı en düşük olan son onbeş il, toplam gayrisafi yurtiçi hasıladan %2,1 pay aldı.- Devlet Hesapları, 2009-2015Devlet hesapları, ulusal hesaplar sistemi içerisinde alt sektör düzeyinde üretilmeye başlandıUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Ulusal hesaplar sistemi içerisinde devletin ekonomik faaliyetlerinin uluslararası standartlara uyumlu, karşılaştırılabilir ve alt sektör düzeyinde detaylandırılmış olarak gösterildiği bütünleşik bir devlet veri seti oluşturuldu.Genel devlet 2015 yılında %1,31 oranında fazla verdi, borç stoğu %27,5 oranına gerilediGenel devlet açığının (-) / fazlasının (+) Gayrisafi Yurtiçi Hâsılaya (GSYH) oranı 2012-2015 yılları için %-0,19 ve %1,31 aralığında gerçekleşti. Tüm alt sektörler 2015 yılında fazla verdi. Genel devlet konsolide borç stoğunun GSYH’ye oranı ise 2015 yılında %27,5 oranına geriledi.Avrupa Birliği’ne aday ve üye ülkeler tarafından ESA-2010 metodolojisi esas alınarak hesaplanan ve GSYH’ye göre azami %3 bütçe açığı ve %60 borç stoğunu içeren Maastricht kriterleri, 2012-2015 yılları için sağlandı.Genel devlet toplam harcamalarının GSYH içindeki payı 2015 yılında %33,1'e geriledi774 363 milyon TL’ye ulaştı ve Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) payı %33,1 oranına geriledi. 804 987 milyon TL olan toplam gelirlerin GSYH payı ise %34,4 oranına arttı. Değer olarak ana harcama ve gelir kalemlerinin tamamında artış görüldü.2009-2012 yıllarında negatif gelir-gider dengesi nedeniyle net borçlu olan genel devlet, 2013 yılı itibariyle net borç veren durumuna geldi. 2015 yılında 30 624 milyon TL gelir fazlası elde edildi.Toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 2015 yılında %15,9 oranında arttıGenel devletin toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 2015 yılında %15,9 oranında artarak 655 224 milyon TL oldu. Ürün ve ithalat üzerindeki vergilerin ve net sosyal katkıların toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri içindeki payları artarak sırasıyla %45,8 ve %33,5 oldu. Sermaye vergilerinin payı %0,1 oranında sabit kalırken, gelir, servet vb. üzerindeki cari vergilerin payı %20,6 oranına geriledi.- Kurumsal Sektör Hesapları, 2009-2015Kurumsal Sektör Hesapları ilk kez oluşturulduUlusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında Kurumsal Sektör Hesapları 2009-2015 yılları için ilk defa oluşturuldu.Kurumsal Sektör Hesaplarını, Mali Olmayan Şirketler, Mali Şirketler, Genel Devlet, Hanehalkı ve Hanehalkına Hizmet Eden Kâr Amacı Olmayan Kuruluşlar (HHKOK) oluşturur. Bu hesaplar, sektörlerin ayrıntılı analizine olanak sağlamakla birlikte bu sektörlerin açık ve fazlalarını göstermektedir. Aynı zamanda, gelirin nasıl kazanıldığı, harcandığı ve tasarruf edildiği, bu hesaplar sayesinde açık bir şekilde gözlemlenebilmektedir. Kurumsal Sektör Hesapları aynı zamanda yurt içi ve dış alem hesapları arasındaki etkileşimleri de göstermektedir.Mali olmayan şirketlerin brüt katma değerinin GSYH içindeki payı 2015 yılında %50,6 olduHanehalkı brüt katma değerin GSYH içindeki payı 2009 yılında %28,1 iken 2015 yılında %24,9 olarak hesaplandı. Aynı yıllar için mali olmayan şirketlerin %46,5 olan katma değer payı 2015 yılında %50,6’ye ulaştı.Gayrisafi tasarrufların GSYH içindeki payı 2015 yılında %24,8 olarak hesaplandı2015 yılında %24,8 olarak gerçekleşen brüt tasarrufların %8,7’si mali olmayan şirketler; %2,2’si mali şirketler; %4,4’ü genel devlet ve %9,4’ü hanehalkı ve HHKOK tarafından gerçekleştirildi.Genel devlet gayrisafi tasarruf oranı 2009 yılında %-1,5 iken 2015 yılında % 4,4 seviyesine ulaştı. Hanehalkı tasarruf değerinin kullanılabilir gelir içerindeki payı 2009 yılında %10,1 iken 2015 yılında %13,5 oldu.Mali olmayan şirketlerin gayrisafi sabit sermaye oluşumu 2015 yılında bir önceki yıla göre %23,4 arttı2014 yılında mali olmayan şirketlerin 336 milyon TL olan gayri safi sabit sermaye oluşumu 2015 yılında %23,4 artarak 415 milyon TL seviyesine ulaştı.2015 yılında gayrisafi sabit sermaye oluşumunun GSYH içindeki payları; mali olmayan şirketlerde %17,8; mali şirketlerde %-0,1; genel devlette %3,3 ve hanehalkı için %8,4 olarak gerçekleşti.- Dönemsel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, III. Çeyrek: Temmuz - Eylül, 2016Gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH), ESA 2010'a uygun olarak yayımlandıUlusal Hesaplar konusunda Avrupa Birliği Yönetmeliklerine (ESA 2010) uygun olarak yapılan revizyon çalışmaları tamamlandı. Dönemsel Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, ESA 2010'a uygun olarak üretim, harcama ve gelir yöntemiyle hesaplandı.Gayrisafi yurtiçi hasıla %1,8 azaldıGayrisafi yurtiçi hasıla tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %1,8 azaldı.Üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla tahmini, 2016 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla 655 milyar 400 milyon TL oldu.Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; tarım sektörünün toplam katma değeri, 2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirlenmiş hacim endeksi olarak %7,7 azaldı, sanayi sektörünün toplam katma değeri, %1,4 azaldı, inşaat sektörünün toplam katma değeri, %1,4 arttı ve hizmetler sektörünün toplam katma değeri, %8,4 azaldı.Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları %3,2 azaldı2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, zincirleme hacim endeksi olarak %3,2 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları, %23,8 arttı ve gayrisafi sabit sermaye oluşumu, %0,6 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı %7 azalırken, ithalat %4,3 arttı2016 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak %7 azaldı, ithalatı ise %4,3 arttı.
İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içerisindeki payı %36,1 olduGeçen yılın aynı döneminde %31,4 iken bu oran 2016 yılının üçüncü çeyreğinde %36,1 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %53,3'den %47,4'e düştü.
