Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Kasım 2016 konut satış rakamları genel bakış emlakpencerem.com da.Emlak Pencerem / Emlak haberleri merkezi - 24 Aralık 2016 - İstanbul Konut Satış İstatistikleri, Kasım 2016; Türkiye’de 2016 Kasım ayında 132 655 konut satıldıTürkiye genelinde konut satışları 2016 Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %25,1 oranında artarak 132 655 oldu. Konut satışlarında, İstanbul 22 499 konut satışı ve %17 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul’u, 15 302 konut satışı ve %11,5 pay ile Ankara, 7 891 konut satışı ve %5,9 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının düşük olduğu iller sırasıyla 5 konut ile Hakkari, 44 konut ile Ardahan ve 49 konut ile Şırnak oldu.Konut satış sayıları, 2015-2016İpotekli konut satışları 2016 Kasım ayında 48 941 olarak gerçekleştiTürkiye genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %71,4 oranında artış göstererek 48 941 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %36,9 olarak gerçekleşti. İpotekli satışlarda İstanbul 8 949 konut satışı ve %18,3 pay ile ilk sırayı aldı. Toplam konut satışları içerisinde ipotekli satış payının en yüksek olduğu il %56,8 ile Ardahan oldu.Diğer satış türleri sonucunda 83 714 konut el değiştirdiDiğer konut satışları Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre %8,1 oranında artarak 83 714 oldu. Diğer konut satışlarında İstanbul 13 550 konut satışı ve %16,2 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul’daki toplam konut satışları içinde diğer satışların payı %60,2 oldu. Ankara 9 045 diğer konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara’yı 4 774 konut satışı ile İzmir izledi. Diğer konut satışının en az olduğu il 5 konut ile Hakkari oldu.
Konut satışlarında 63 467 konut ilk defa satıldıTürkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %24,5 artarak 63 467 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı %47,8 oldu. İlk satışlarda İstanbul 10 721 konut satışı ve %16,9 ile en yüksek paya sahip olurken, İstanbul’u 6 805 konut satışı ile Ankara ve 3 254 konut satışı ile İzmir izledi.İkinci el konut satışlarında 69 188 konut el değiştirdiTürkiye genelinde ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %25,7 artış göstererek 69_188 oldu. İkinci el konut satışlarında da İstanbul 11 778 konut satışı ve %17 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul’daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı %52,3 oldu. Ankara 8 497 konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara’yı 4 637 konut satışı ile İzmir izledi.Yabancılara 2016 yılı Kasım ayında 1 773 konut satışı gerçekleştiYabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %16,3 azalarak 1 773 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Kasım 2016’da ilk sırayı 596 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 409 konut satışı ile Antalya, 113 konut satışı ile Aydın, 111 konut satışı ile Bursa, 85 konut satışı ile Yalova ve 81 konut satışı ile Trabzon izledi.Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapıldıKasım ayında Irak vatandaşları Türkiye’den 285 konut satın aldı. Irak’ı sırasıyla, 236 konut ile Suudi Arabistan, 212 konut ile Kuveyt, 107 konut ile Rusya Federasyonu ve 91 konut ile Afganistan izledi.- Özyurtlar Şirketler Grubu Başkanı Tamer Özyurt, TÜİK'in açıkladığı Kasım 2016 konut satışlarını değerlendirdi. Özyurt, “Konut satışlarındaki artış sevindirici” dedi.Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Kasım ayı konut satış rakamlarının açıklanması sonrasında önemli değerlendirmelerde bulunan Özyurt, "Türkiye genelinde konut satış rakamlarının artış göstermesi gayrimenkul sektörü açısından büyük moral oldu." dedi.Tamer Özyurt açıklamasında, "2016 Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25 artış göstermesi, sektörün ne denli güçlü olduğunu ortaya koydu. Ekonomik ve siyasi tüm sıkıntılara rağmen konut satışlarındaki yüksek artışın, önümüzdeki yıl da sürmesini bekliyoruz. Yine konut satış rakamlarına baktığımızda en yüksek satışın İstanbul'da yaşandığını görüyoruz. Toplam konut satışları içinde ilk satış payı, yüzde 47,8 oldu. İlk satışların yüksek bir orana sahip olması, Türk halkının yeni projelere ilgisinin büyük olduğunu gösteriyor. Biz konut üreticileri için bu oranın yüksek olması ayrıca büyük bir gelişmedir." ifadelerini kullandı.- İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Kasım ayı konut satış rakamlarının açıklanması sonrasında önemli değerlendirmelerde bulundu. TÜİK Konut satışlarına ilişkin açıklamalarda bulunan İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım açıklamasında, "Türkiye ekonomisinin güçlü olduğu, siyasi ve ekonomik darbelerin el birliği ile aşılabileceği Kasım 2016’da açıklanan konut satışlarıyla bir kez daha ortaya koydu." dedi.
Yılın ilk 11 ayında ulaşılan toplam 1 milyon 199 bin adetlik satış rakamı, 2015'te gerçekleşen 1 milyon 289 bin adetlik toplam satışı rahatlıkla geçeceğimizi ve yeni bir rekor kıracağımızı kesinleştirdiğinin altını çizen İNDER Başkanı Durbakayım "Bu kapsamda Aralık 2016 döneminde de yaklaşık 150 bin adetlik satışın gerçekleşmesini ve 2016 yılı toplam satış adedinin yaklaşık 1 milyon 350 bin adet olmasını bekliyoruz." dedi.2016 yılında yaşanan her türlü güçlüklere karşın böyle bir satış başarısı yakalamak, Türk insanının ve inşaat sektörünün gücünü bir kez daha gösterdiğini vurgulayan Durbakayım, " Emlak Konut GYO ile başlayan faiz ve vadeye dayalı kampanyalara destek veren özel sektör firmalarının, 2017’de aynı davranışı göstereceğine inanıyorum.Diğer taraftan satışların banka kredisiyle gerçekleşmesi de sevindirici bir diğer gelişmedir. Devletin teşviki ve önderliğinde konut kredisi faizlerinin aylık bazda 0,75 seviyelerine gelmesi, ipotekli satışları finans sektöründe bugüne kadar hayal edilmeyen seviyelere taşıdı. Eğer bankalar konut alıcılarına sunduğu desteği konut üreticilerine de gösterirse, bu oran daha da yukarı çekilebilir.Aynı şekilde yabancı yatırımcıların beklediği müktesep hak ve vatandaşlık konularındaki somut adımlar, söz konusu satışları olumlu etkileyecektir.
Bu kapsamda 2017 yılındaki satışların 1 milyon 500 bin sınırı aşması hiç zor olmaz." ifadelerini kullandı.- CFR Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Cafer İnan: “Konut satışlarında artış memnuniyet verici”Cafer inan açıklamasında, "2016 Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre konut satışlarında yüzde 25 artış göstermesi Türkiye'nin lokomotif sektörlerinden biri olan inşaat sektörü açısından büyük önem taşıyor. İnşaat sektörünün önemli bir kolu olan gayrimenkul sektörünün 2017 yılında da aynı çizgisini sürdüreceğini düşünüyoruz. Tüm siyasi ve ekonomik çalkantılara rağmen Türk halkı, her zaman olduğu gibi bugün de yatırımlarını konuta yapıyor.
Yeni yılın, Türkiye'nin hedefleri doğrultusunda güçlü adımların atıldığı bir yıl olmasını bekliyoruz. Biz gayrimenkul üreticileri, üzerimize düşeni yaparak yatırımlarımıza devam edeceğiz. Konutta yaşanan bu yüksek artışın devam etmesini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.- JLL Türkiye: "‘Türkiye’de konut balonu yok, risk var’"JLL Türkiye Araştırma Ekibi, ‘Türkiye’de konut balonu var mı?’ sorusunun yanıtı için bir çalışma yaptı. Araştırmadan çıkan sonuca göre Türkiye’de konut balonu yok, risk var. Rakamlar, Türkiye’nin ABD’dekine benzer bir kriz yaşamasının mümkün olmadığına işaret ediyor.Türk ekonomisinin lokomotifi gayrimenkul sektörü 2017 hedeflerini büyüttü. Markalı konutlar ve kentsel dönüşüm projeleri önümüzdeki yıl da sektöre ivme kazandıracak etkenlerin başında gelecek. Tüm bu gelişmelerin yanında, 2008’de yaşanan ve tüm dünyayı etkileyen ABD merkezli Mortgage krizinden sonra Türkiye’de zaman zaman ‘Konutta balon var mı?’ tartışmaları yaşanıyor. Ticari gayrimenkul üzerine profesyonel ve finansal hizmetler sunan JLL Türkiye, bu sorunun yanıtını bulmak için bir çalışma yaptı.JLL Türkiye Araştırma Ekibi ‘Konut Balonu’ tartışmasının geçmişini şöyle özetledi;Tüm dünya konut balonu ile 2008 küresel finansal krizi ile tanıştı. Düşük faizin gayrimenkule olan talebi artırması ve talebin arzdan fazla olması nedeniyle fiyatların yükselmesiyle başlayan sürecin devamı ise şöyle:- Gayrimenkul fiyatlarıyla birlikte faizler yükselir, gayrimenkul gibi uzun vadeli yatırımlar yerine kısa vadede yüksek kazanç sağlayan finansal enstrümanlara yatırım eğilimi artar.- Önceki yüksek talebi karşılamak için inşaata hız veren ve konut arzını artıran inşaat şirketleri daralan talep karşısında arz fazlası sorunu yaşar.- Kredi kullandıran finansal kuruluşlar ise artan güncel faiz oranları karşısında darboğaza düşer.Çalışmaya göre bu konudaki bazı çalışmalar ‘konut balonunu’ şu şekilde formüle ediyor: Enflasyon oranından arındırılmış reel konut fiyatlarının, 3 çeyrek boyunca en az yüzde 15 oranında artması ve devamında yüzde 15 oranında azalması sonucunda söz konusu piyasada bir balon oluştuğunu söylemek mümkün olabilir.Rakamlar ‘Balon yok’ diyorKonut balonu olup olmadığını değerlendirmek için göz önüne alınması gereken diğer bir kıstas ise kira çarpanı. Taşınmazın fiyatı ile aylık getirisinin birbirine bölümü sonucunda elde edilen kira çarpanı Türkiye özelinde incelendiğinde ortaya olumsuz bir görünüm ortaya çıkıyor. İstanbul için 2004 yılında 1,000 TL olan m2 başına ortalama satış fiyatı 2016’ya gelindiğinde 3,500 TL olarak hesaplanmaktadır. Kira seviyelerinin söz konusu 12 yılda bu denli yüksek bir oranda yükselmemesi nedeniyle kira çarpanında önemli bir artış gözlenmektedir. Diğer bir deyişle insanlar, yüksek fiyatlarla aldıkları konutlar için görece daha düşük kira gelir elde ediyor.Türkiye’nin ABD’dekine benzer bir krizi yaşaması mümkün değilJLL Türkiye’nin çalışmasında şu tespitler dikkati çekiyor;‘ABD’den tüm dünyaya yayılan finansal krizde; risk yapısı kredi kullanmaya uygun olmayan kişilere kullandırılan kredilerin parçalara bölünerek, menkul kıymet kapsamında bir yatırım aracına dönüştürüldü. Kredi kullanan kişiler ödeme zorluğu yaşadığında bu durum, bütün finansal sistemi etkileyen zincirleme bir krizi tetikledi. Türkiye’de ise, 5582 sayılı konut finansman sistemini düzenleyen kanunda yer alan ve bankaların verdikleri Mortgage kredilerini kullanarak menkul kıymet ihraç edecekleri ikincil piyasa gelişmedi. Dolayısıyla ABD’dekiyle aynı yapısal özellikleri taşıyan bir kriz yaşama olasılığımız oldukça düşük. Bununla birlikte, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin Ekim ayındaki bültenine göre 2016’nın ilk 10 ayında kullanılan 166 milyar TL bireysel konut kredisinin yalnızca yüzde 0.5’i tasfiye olunacak alacaklara düşerken, bu oran inşaat şirketlerine verilen kredilerde (164 milyar TL) yüzde 4 olarak hesaplanmıştır. İnşaat sektörü, perakendenin ardından batık kredi oranı en yüksek ikinci sektör olmuştur. Bu bağlamda, ABD’deki Mortgage krizinden farklı olarak Türkiye örneğinde; sektörel riski bireylerden çok inşaat şirketleri taşımaktadır.’Risk varsa çözüm de varSon yıllarda konut stokundaki gelişim incelendiğinde, orta ve düşük gelir grubuna yönelik inşaat halindeki projelerin payının düşük olduğu görülüyor. Bunun yanı sıra, şehrin özellikle ikincil çeperlerinde orta gelir grubunu hedefleyen proje sayısı artıyor. Ancak söz konusu projeler ulaşım altyapısı ile desteklenmediği takdirde fırsattan çok bir risk oluşturabilir. Kent merkezinde ise kentsel dönüşüm süreciyle birlikte konut fiyatlarında önemli bir artış yaşanırken, bu yatırımı yapabilecek yüksek gelir grubunun sınırlı olduğu görülüyor. Söz konusu gruptan ikinci ya da üçüncü evini alanlar olsa dahi artan stok karşısında bu talebin yetersiz kalması ve sürecin bir noktada tıkanması beklenebilir.Konut kredisi kullananların genellikle ilk defa ev sahibi olan orta gelirliler ile yatırım yapan yüksek gelir grubu olduğu söylenebilir. Konut kredilerinin sektördeki olası tıkanmaya çare olup olamayacağı sorusu bir tarafa; özellikle kentsel dönüşüm projelerindeki mevcut finansman modellerinin çeşitlendirilmesi tartışılması gereken bir gündem maddesidir.JLL’nin çalışmasına göre ekonomik ve sektörel veriler incelendiğinde, Türkiye’deki konut piyasası için arz/talep dengesizliği yaratacak bir talep düşüşünden ve buradan kaynaklanan bir konut balonundan söz edilemez. Orta ve özellikle düşük gelir grubunu ev sahibi yapmaya yönelik projeler ile finansman modellerinin geliştirilmesi/desteklenmesi olası bir talep daralmasına çözüm olabilir. Konut fiyatlarının daha sürdürülebilir bir seviyeye çekilmesi ile gayrimenkul sektörü ülkenin lokomotifi olmaya tüm hızıyla devam edecek.Bu konuyla ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi 24 Ocak 2017’dir.İpotekli konut satışı Kasım 2016 genel bakış Ocak-Kasım 2015
January-November 2015 Ocak-Kasım 2016
January-November 2016 Toplam
Total İpotekli satışlar(1)
Mortgaged sales(1) Diğer satışlar
Other sales Toplam
Total İpotekli satışlar(1)
Mortgaged sales(1) Diğer satışlar
Other sales Türkiye
Turkey 1 146 721 394 105 752 616 1 198 740 400 432 798 308 Adana 20 699 8 231 12 468 24 813 9 060 15 753 Adıyaman 4 146 1 336 2 810 5 100 1 684 3 416 Afyonkarahisar 6 703 1 722 4 981 7 354 2 007 5 347 Ağrı 1 556 339 1 217 1 937 381 1 556 Aksaray 4 648 1 124 3 524 4 621 1 284 3 337 Amasya 3 839 1 579 2 260 4 568 1 747 2 821 Ankara 130 491 52 174 78 317 128 952 51 051 77 901 Antalya 57 625 17 735 39 890 54 573 16 093 38 480 Ardahan 160 54 106 160 75 85 Artvin 1 555 661 894 1 577 741 836 Aydın 25 873 7 642 18 231 29 030 8 529 20 501 Balıkesir 23 821 7 015 16 806 25 166 7 236 17 930 Bartın 2 608 928 1 680 2 865 1 052 1 813 Batman 3 477 670 2 807 4 039 812 3 227 Bayburt 514 124 390 467 117 350 Bilecik 3 678 1 403 2 275 3 645 1 367 2 278 Bingöl 1 108 72 1 036 2 360 175 2 185 Bitlis 969 220 749 1 171 280 891 Bolu 5 451 1 710 3 741 5 532 1 821 3 711 Burdur 2 310 760 1 550 3 029 771 2 258 Bursa 44 916 16 012 28 904 46 712 17 232 29 480 Çanakkale 10 848 3 371 7 477 11 862 3 483 8 379 Çankırı 2 501 758 1 743 2 523 878 1 645 Çorum 7 333 2 616 4 717 7 757 2 635 5 122 Denizli 12 302 5 199 7 103 13 353 5 431 7 922 Diyarbakır 13 975 4 754 9 221 14 910 4 782 10 128 Düzce 4 915 1 547 3 368 5 548 1 896 3 652 Edirne 7 162 2 548 4 614 7 158 2 299 4 859 Elazığ 8 449 1 956 6 493 9 227 1 986 7 241 Erzincan 2 004 601 1 403 2 146 608 1 538 Erzurum 6 492 1 733 4 759 6 380 1 891 4 489 Eskişehir 19 749 6 505 13 244 20 546 6 988 13 558 Gaziantep 21 467 7 008 14 459 24 177 7 409 16 768 Giresun 4 827 1 575 3 252 5 179 1 642 3 537 Gümüşhane 1 158 181 977 903 206 697 Hakkari 126 19 107 110 9 101 Hatay 15 961 5 162 10 799 17 969 5 279 12 690 Iğdır 1 096 389 707 1 169 443 726 Isparta 4 498 1 096 3 402 4 702 1 179 3 523 İstanbul 213 172 84 738 128 434 207 281 78 259 129 022 İzmir 69 451 26 217 43 234 72 341 26 989 45 352 Kahramanmaraş 10 324 3 098 7 226 13 068 3 848 9 220 Karabük 4 685 1 471 3 214 4 610 1 475 3 135 Karaman 2 656 819 1 837 2 972 918 2 054 Kars 1 671 566 1 105 1 996 708 1 288 Kastamonu 4 916 1 615 3 301 4 851 1 577 3 274 Kayseri 27 142 7 315 19 827 27 591 7 804 19 787 Kırıkkale 5 087 1 491 3 596 5 363 1 515 3 848 Kırklareli 5 829 2 119 3 710 7 124 2 480 4 644 Kırşehir 3 658 954 2 704 3 756 1 036 2 720 Kilis 2 360 551 1 809 2 325 384 1 941 Kocaeli 31 725 11 335 20 390 31 499 11 506 19 993 Konya 27 092 7 337 19 755 28 335 7 750 20 585 Kütahya 6 950 2 034 4 916 7 563 2 192 5 371 Malatya 10 800 3 197 7 603 11 080 3 433 7 647 Manisa 17 387 6 892 10 495 19 592 7 951 11 641 Mardin 4 593 1 217 3 376 5 870 1 300 4 570 Mersin 31 889 11 104 20 785 31 455 10 765 20 690 Muğla 15 227 4 741 10 486 15 747 4 808 10 939 Muş 773 123 650 1 084 204 880 Nevşehir 2 929 673 2 256 2 520 645 1 875 Niğde 4 563 1 273 3 290 4 637 1 370 3 267 Ordu 8 009 2 690 5 319 8 234 2 854 5 380 Osmaniye 5 339 1 693 3 646 5 439 1 808 3 631 Rize 2 763 940 1 823 2 979 1 028 1 951 Sakarya 18 540 4 920 13 620 20 773 5 770 15 003 Samsun 17 007 5 512 11 495 19 828 6 301 13 527 Siirt 1 894 477 1 417 1 959 458 1 501 Sinop 2 679 873 1 806 3 100 1 026 2 074 Sivas 6 618 1 800 4 818 8 659 2 488 6 171 Şanlıurfa 15 784 3 706 12 078 15 861 3 586 12 275 Şırnak 865 77 788 321 31 290 Tekirdağ 28 739 10 520 18 219 30 889 11 853 19 036 Tokat 4 557 1 840 2 717 4 775 1 914 2 861 Trabzon 11 170 2 787 8 383 11 907 2 695 9 212 Tunceli 832 200 632 1 114 287 827 Uşak 3 779 1 105 2 674 4 789 1 421 3 368 Van 2 868 709 2 159 13 703 869 12 834 Yalova 9 605 1 535 8 070 8 255 1 291 6 964 Yozgat 3 726 1 068 2 658 4 171 1 169 3 002 Zonguldak 6 058 2 244 3 814 6 034 2 107 3 927 TÜİK, Konut Satış İstatistikleri, Kasım 2016 TurkStat, House Sales Statistics, November 2016 Kaynak: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) Source: General Directorate of Land Registry and Cadastre (GDLRC) (1) İpotekli satış, borçlanarak satın alınan konutun kredi teminatını oluşturmak için, yine aynı konutun teminat olarak gösterilmesidir. (1) Mortgaged sales are demonstrating the same house as collateral for loan guarantee to build houses purchased by borrowing.
Konut satışlarında 63 467 konut ilk defa satıldıTürkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %24,5 artarak 63 467 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı %47,8 oldu. İlk satışlarda İstanbul 10 721 konut satışı ve %16,9 ile en yüksek paya sahip olurken, İstanbul’u 6 805 konut satışı ile Ankara ve 3 254 konut satışı ile İzmir izledi.İkinci el konut satışlarında 69 188 konut el değiştirdiTürkiye genelinde ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %25,7 artış göstererek 69_188 oldu. İkinci el konut satışlarında da İstanbul 11 778 konut satışı ve %17 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul’daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı %52,3 oldu. Ankara 8 497 konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara’yı 4 637 konut satışı ile İzmir izledi.Yabancılara 2016 yılı Kasım ayında 1 773 konut satışı gerçekleştiYabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %16,3 azalarak 1 773 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, Kasım 2016’da ilk sırayı 596 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul ilini sırasıyla 409 konut satışı ile Antalya, 113 konut satışı ile Aydın, 111 konut satışı ile Bursa, 85 konut satışı ile Yalova ve 81 konut satışı ile Trabzon izledi.Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Irak vatandaşlarına yapıldıKasım ayında Irak vatandaşları Türkiye’den 285 konut satın aldı. Irak’ı sırasıyla, 236 konut ile Suudi Arabistan, 212 konut ile Kuveyt, 107 konut ile Rusya Federasyonu ve 91 konut ile Afganistan izledi.- Özyurtlar Şirketler Grubu Başkanı Tamer Özyurt, TÜİK'in açıkladığı Kasım 2016 konut satışlarını değerlendirdi. Özyurt, “Konut satışlarındaki artış sevindirici” dedi.Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Kasım ayı konut satış rakamlarının açıklanması sonrasında önemli değerlendirmelerde bulunan Özyurt, "Türkiye genelinde konut satış rakamlarının artış göstermesi gayrimenkul sektörü açısından büyük moral oldu." dedi.Tamer Özyurt açıklamasında, "2016 Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25 artış göstermesi, sektörün ne denli güçlü olduğunu ortaya koydu. Ekonomik ve siyasi tüm sıkıntılara rağmen konut satışlarındaki yüksek artışın, önümüzdeki yıl da sürmesini bekliyoruz. Yine konut satış rakamlarına baktığımızda en yüksek satışın İstanbul'da yaşandığını görüyoruz. Toplam konut satışları içinde ilk satış payı, yüzde 47,8 oldu. İlk satışların yüksek bir orana sahip olması, Türk halkının yeni projelere ilgisinin büyük olduğunu gösteriyor. Biz konut üreticileri için bu oranın yüksek olması ayrıca büyük bir gelişmedir." ifadelerini kullandı.- İNDER Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Kasım ayı konut satış rakamlarının açıklanması sonrasında önemli değerlendirmelerde bulundu. TÜİK Konut satışlarına ilişkin açıklamalarda bulunan İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım açıklamasında, "Türkiye ekonomisinin güçlü olduğu, siyasi ve ekonomik darbelerin el birliği ile aşılabileceği Kasım 2016’da açıklanan konut satışlarıyla bir kez daha ortaya koydu." dedi.
Yılın ilk 11 ayında ulaşılan toplam 1 milyon 199 bin adetlik satış rakamı, 2015'te gerçekleşen 1 milyon 289 bin adetlik toplam satışı rahatlıkla geçeceğimizi ve yeni bir rekor kıracağımızı kesinleştirdiğinin altını çizen İNDER Başkanı Durbakayım "Bu kapsamda Aralık 2016 döneminde de yaklaşık 150 bin adetlik satışın gerçekleşmesini ve 2016 yılı toplam satış adedinin yaklaşık 1 milyon 350 bin adet olmasını bekliyoruz." dedi.2016 yılında yaşanan her türlü güçlüklere karşın böyle bir satış başarısı yakalamak, Türk insanının ve inşaat sektörünün gücünü bir kez daha gösterdiğini vurgulayan Durbakayım, " Emlak Konut GYO ile başlayan faiz ve vadeye dayalı kampanyalara destek veren özel sektör firmalarının, 2017’de aynı davranışı göstereceğine inanıyorum.Diğer taraftan satışların banka kredisiyle gerçekleşmesi de sevindirici bir diğer gelişmedir. Devletin teşviki ve önderliğinde konut kredisi faizlerinin aylık bazda 0,75 seviyelerine gelmesi, ipotekli satışları finans sektöründe bugüne kadar hayal edilmeyen seviyelere taşıdı. Eğer bankalar konut alıcılarına sunduğu desteği konut üreticilerine de gösterirse, bu oran daha da yukarı çekilebilir.Aynı şekilde yabancı yatırımcıların beklediği müktesep hak ve vatandaşlık konularındaki somut adımlar, söz konusu satışları olumlu etkileyecektir.
Bu kapsamda 2017 yılındaki satışların 1 milyon 500 bin sınırı aşması hiç zor olmaz." ifadelerini kullandı.- CFR Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Cafer İnan: “Konut satışlarında artış memnuniyet verici”Cafer inan açıklamasında, "2016 Kasım ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre konut satışlarında yüzde 25 artış göstermesi Türkiye'nin lokomotif sektörlerinden biri olan inşaat sektörü açısından büyük önem taşıyor. İnşaat sektörünün önemli bir kolu olan gayrimenkul sektörünün 2017 yılında da aynı çizgisini sürdüreceğini düşünüyoruz. Tüm siyasi ve ekonomik çalkantılara rağmen Türk halkı, her zaman olduğu gibi bugün de yatırımlarını konuta yapıyor.
Yeni yılın, Türkiye'nin hedefleri doğrultusunda güçlü adımların atıldığı bir yıl olmasını bekliyoruz. Biz gayrimenkul üreticileri, üzerimize düşeni yaparak yatırımlarımıza devam edeceğiz. Konutta yaşanan bu yüksek artışın devam etmesini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.- JLL Türkiye: "‘Türkiye’de konut balonu yok, risk var’"JLL Türkiye Araştırma Ekibi, ‘Türkiye’de konut balonu var mı?’ sorusunun yanıtı için bir çalışma yaptı. Araştırmadan çıkan sonuca göre Türkiye’de konut balonu yok, risk var. Rakamlar, Türkiye’nin ABD’dekine benzer bir kriz yaşamasının mümkün olmadığına işaret ediyor.Türk ekonomisinin lokomotifi gayrimenkul sektörü 2017 hedeflerini büyüttü. Markalı konutlar ve kentsel dönüşüm projeleri önümüzdeki yıl da sektöre ivme kazandıracak etkenlerin başında gelecek. Tüm bu gelişmelerin yanında, 2008’de yaşanan ve tüm dünyayı etkileyen ABD merkezli Mortgage krizinden sonra Türkiye’de zaman zaman ‘Konutta balon var mı?’ tartışmaları yaşanıyor. Ticari gayrimenkul üzerine profesyonel ve finansal hizmetler sunan JLL Türkiye, bu sorunun yanıtını bulmak için bir çalışma yaptı.JLL Türkiye Araştırma Ekibi ‘Konut Balonu’ tartışmasının geçmişini şöyle özetledi;Tüm dünya konut balonu ile 2008 küresel finansal krizi ile tanıştı. Düşük faizin gayrimenkule olan talebi artırması ve talebin arzdan fazla olması nedeniyle fiyatların yükselmesiyle başlayan sürecin devamı ise şöyle:- Gayrimenkul fiyatlarıyla birlikte faizler yükselir, gayrimenkul gibi uzun vadeli yatırımlar yerine kısa vadede yüksek kazanç sağlayan finansal enstrümanlara yatırım eğilimi artar.- Önceki yüksek talebi karşılamak için inşaata hız veren ve konut arzını artıran inşaat şirketleri daralan talep karşısında arz fazlası sorunu yaşar.- Kredi kullandıran finansal kuruluşlar ise artan güncel faiz oranları karşısında darboğaza düşer.Çalışmaya göre bu konudaki bazı çalışmalar ‘konut balonunu’ şu şekilde formüle ediyor: Enflasyon oranından arındırılmış reel konut fiyatlarının, 3 çeyrek boyunca en az yüzde 15 oranında artması ve devamında yüzde 15 oranında azalması sonucunda söz konusu piyasada bir balon oluştuğunu söylemek mümkün olabilir.Rakamlar ‘Balon yok’ diyorKonut balonu olup olmadığını değerlendirmek için göz önüne alınması gereken diğer bir kıstas ise kira çarpanı. Taşınmazın fiyatı ile aylık getirisinin birbirine bölümü sonucunda elde edilen kira çarpanı Türkiye özelinde incelendiğinde ortaya olumsuz bir görünüm ortaya çıkıyor. İstanbul için 2004 yılında 1,000 TL olan m2 başına ortalama satış fiyatı 2016’ya gelindiğinde 3,500 TL olarak hesaplanmaktadır. Kira seviyelerinin söz konusu 12 yılda bu denli yüksek bir oranda yükselmemesi nedeniyle kira çarpanında önemli bir artış gözlenmektedir. Diğer bir deyişle insanlar, yüksek fiyatlarla aldıkları konutlar için görece daha düşük kira gelir elde ediyor.Türkiye’nin ABD’dekine benzer bir krizi yaşaması mümkün değilJLL Türkiye’nin çalışmasında şu tespitler dikkati çekiyor;‘ABD’den tüm dünyaya yayılan finansal krizde; risk yapısı kredi kullanmaya uygun olmayan kişilere kullandırılan kredilerin parçalara bölünerek, menkul kıymet kapsamında bir yatırım aracına dönüştürüldü. Kredi kullanan kişiler ödeme zorluğu yaşadığında bu durum, bütün finansal sistemi etkileyen zincirleme bir krizi tetikledi. Türkiye’de ise, 5582 sayılı konut finansman sistemini düzenleyen kanunda yer alan ve bankaların verdikleri Mortgage kredilerini kullanarak menkul kıymet ihraç edecekleri ikincil piyasa gelişmedi. Dolayısıyla ABD’dekiyle aynı yapısal özellikleri taşıyan bir kriz yaşama olasılığımız oldukça düşük. Bununla birlikte, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin Ekim ayındaki bültenine göre 2016’nın ilk 10 ayında kullanılan 166 milyar TL bireysel konut kredisinin yalnızca yüzde 0.5’i tasfiye olunacak alacaklara düşerken, bu oran inşaat şirketlerine verilen kredilerde (164 milyar TL) yüzde 4 olarak hesaplanmıştır. İnşaat sektörü, perakendenin ardından batık kredi oranı en yüksek ikinci sektör olmuştur. Bu bağlamda, ABD’deki Mortgage krizinden farklı olarak Türkiye örneğinde; sektörel riski bireylerden çok inşaat şirketleri taşımaktadır.’Risk varsa çözüm de varSon yıllarda konut stokundaki gelişim incelendiğinde, orta ve düşük gelir grubuna yönelik inşaat halindeki projelerin payının düşük olduğu görülüyor. Bunun yanı sıra, şehrin özellikle ikincil çeperlerinde orta gelir grubunu hedefleyen proje sayısı artıyor. Ancak söz konusu projeler ulaşım altyapısı ile desteklenmediği takdirde fırsattan çok bir risk oluşturabilir. Kent merkezinde ise kentsel dönüşüm süreciyle birlikte konut fiyatlarında önemli bir artış yaşanırken, bu yatırımı yapabilecek yüksek gelir grubunun sınırlı olduğu görülüyor. Söz konusu gruptan ikinci ya da üçüncü evini alanlar olsa dahi artan stok karşısında bu talebin yetersiz kalması ve sürecin bir noktada tıkanması beklenebilir.Konut kredisi kullananların genellikle ilk defa ev sahibi olan orta gelirliler ile yatırım yapan yüksek gelir grubu olduğu söylenebilir. Konut kredilerinin sektördeki olası tıkanmaya çare olup olamayacağı sorusu bir tarafa; özellikle kentsel dönüşüm projelerindeki mevcut finansman modellerinin çeşitlendirilmesi tartışılması gereken bir gündem maddesidir.JLL’nin çalışmasına göre ekonomik ve sektörel veriler incelendiğinde, Türkiye’deki konut piyasası için arz/talep dengesizliği yaratacak bir talep düşüşünden ve buradan kaynaklanan bir konut balonundan söz edilemez. Orta ve özellikle düşük gelir grubunu ev sahibi yapmaya yönelik projeler ile finansman modellerinin geliştirilmesi/desteklenmesi olası bir talep daralmasına çözüm olabilir. Konut fiyatlarının daha sürdürülebilir bir seviyeye çekilmesi ile gayrimenkul sektörü ülkenin lokomotifi olmaya tüm hızıyla devam edecek.Bu konuyla ilgili bir sonraki haber bülteninin yayımlanma tarihi 24 Ocak 2017’dir.İpotekli konut satışı Kasım 2016 genel bakış Ocak-Kasım 2015
January-November 2015 Ocak-Kasım 2016
January-November 2016 Toplam
Total İpotekli satışlar(1)
Mortgaged sales(1) Diğer satışlar
Other sales Toplam
Total İpotekli satışlar(1)
Mortgaged sales(1) Diğer satışlar
Other sales Türkiye
Turkey 1 146 721 394 105 752 616 1 198 740 400 432 798 308 Adana 20 699 8 231 12 468 24 813 9 060 15 753 Adıyaman 4 146 1 336 2 810 5 100 1 684 3 416 Afyonkarahisar 6 703 1 722 4 981 7 354 2 007 5 347 Ağrı 1 556 339 1 217 1 937 381 1 556 Aksaray 4 648 1 124 3 524 4 621 1 284 3 337 Amasya 3 839 1 579 2 260 4 568 1 747 2 821 Ankara 130 491 52 174 78 317 128 952 51 051 77 901 Antalya 57 625 17 735 39 890 54 573 16 093 38 480 Ardahan 160 54 106 160 75 85 Artvin 1 555 661 894 1 577 741 836 Aydın 25 873 7 642 18 231 29 030 8 529 20 501 Balıkesir 23 821 7 015 16 806 25 166 7 236 17 930 Bartın 2 608 928 1 680 2 865 1 052 1 813 Batman 3 477 670 2 807 4 039 812 3 227 Bayburt 514 124 390 467 117 350 Bilecik 3 678 1 403 2 275 3 645 1 367 2 278 Bingöl 1 108 72 1 036 2 360 175 2 185 Bitlis 969 220 749 1 171 280 891 Bolu 5 451 1 710 3 741 5 532 1 821 3 711 Burdur 2 310 760 1 550 3 029 771 2 258 Bursa 44 916 16 012 28 904 46 712 17 232 29 480 Çanakkale 10 848 3 371 7 477 11 862 3 483 8 379 Çankırı 2 501 758 1 743 2 523 878 1 645 Çorum 7 333 2 616 4 717 7 757 2 635 5 122 Denizli 12 302 5 199 7 103 13 353 5 431 7 922 Diyarbakır 13 975 4 754 9 221 14 910 4 782 10 128 Düzce 4 915 1 547 3 368 5 548 1 896 3 652 Edirne 7 162 2 548 4 614 7 158 2 299 4 859 Elazığ 8 449 1 956 6 493 9 227 1 986 7 241 Erzincan 2 004 601 1 403 2 146 608 1 538 Erzurum 6 492 1 733 4 759 6 380 1 891 4 489 Eskişehir 19 749 6 505 13 244 20 546 6 988 13 558 Gaziantep 21 467 7 008 14 459 24 177 7 409 16 768 Giresun 4 827 1 575 3 252 5 179 1 642 3 537 Gümüşhane 1 158 181 977 903 206 697 Hakkari 126 19 107 110 9 101 Hatay 15 961 5 162 10 799 17 969 5 279 12 690 Iğdır 1 096 389 707 1 169 443 726 Isparta 4 498 1 096 3 402 4 702 1 179 3 523 İstanbul 213 172 84 738 128 434 207 281 78 259 129 022 İzmir 69 451 26 217 43 234 72 341 26 989 45 352 Kahramanmaraş 10 324 3 098 7 226 13 068 3 848 9 220 Karabük 4 685 1 471 3 214 4 610 1 475 3 135 Karaman 2 656 819 1 837 2 972 918 2 054 Kars 1 671 566 1 105 1 996 708 1 288 Kastamonu 4 916 1 615 3 301 4 851 1 577 3 274 Kayseri 27 142 7 315 19 827 27 591 7 804 19 787 Kırıkkale 5 087 1 491 3 596 5 363 1 515 3 848 Kırklareli 5 829 2 119 3 710 7 124 2 480 4 644 Kırşehir 3 658 954 2 704 3 756 1 036 2 720 Kilis 2 360 551 1 809 2 325 384 1 941 Kocaeli 31 725 11 335 20 390 31 499 11 506 19 993 Konya 27 092 7 337 19 755 28 335 7 750 20 585 Kütahya 6 950 2 034 4 916 7 563 2 192 5 371 Malatya 10 800 3 197 7 603 11 080 3 433 7 647 Manisa 17 387 6 892 10 495 19 592 7 951 11 641 Mardin 4 593 1 217 3 376 5 870 1 300 4 570 Mersin 31 889 11 104 20 785 31 455 10 765 20 690 Muğla 15 227 4 741 10 486 15 747 4 808 10 939 Muş 773 123 650 1 084 204 880 Nevşehir 2 929 673 2 256 2 520 645 1 875 Niğde 4 563 1 273 3 290 4 637 1 370 3 267 Ordu 8 009 2 690 5 319 8 234 2 854 5 380 Osmaniye 5 339 1 693 3 646 5 439 1 808 3 631 Rize 2 763 940 1 823 2 979 1 028 1 951 Sakarya 18 540 4 920 13 620 20 773 5 770 15 003 Samsun 17 007 5 512 11 495 19 828 6 301 13 527 Siirt 1 894 477 1 417 1 959 458 1 501 Sinop 2 679 873 1 806 3 100 1 026 2 074 Sivas 6 618 1 800 4 818 8 659 2 488 6 171 Şanlıurfa 15 784 3 706 12 078 15 861 3 586 12 275 Şırnak 865 77 788 321 31 290 Tekirdağ 28 739 10 520 18 219 30 889 11 853 19 036 Tokat 4 557 1 840 2 717 4 775 1 914 2 861 Trabzon 11 170 2 787 8 383 11 907 2 695 9 212 Tunceli 832 200 632 1 114 287 827 Uşak 3 779 1 105 2 674 4 789 1 421 3 368 Van 2 868 709 2 159 13 703 869 12 834 Yalova 9 605 1 535 8 070 8 255 1 291 6 964 Yozgat 3 726 1 068 2 658 4 171 1 169 3 002 Zonguldak 6 058 2 244 3 814 6 034 2 107 3 927 TÜİK, Konut Satış İstatistikleri, Kasım 2016 TurkStat, House Sales Statistics, November 2016 Kaynak: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) Source: General Directorate of Land Registry and Cadastre (GDLRC) (1) İpotekli satış, borçlanarak satın alınan konutun kredi teminatını oluşturmak için, yine aynı konutun teminat olarak gösterilmesidir. (1) Mortgaged sales are demonstrating the same house as collateral for loan guarantee to build houses purchased by borrowing.