Son yazımda belirttiğim gibi bazı önemli bulduğum başlıkları incelemeye başlıyoruz. Bu hafta ilk olarak Emlak Pencerem okurları için gayrimenkul alım-satımında gayrimenkulun tapu değeri ve tapu harcına değineceğiz.
Gayrimenkul alım-satımı ile ilgili tapu işlemlerinin harca tabi olduğunu biliyoruz. Pratikte alım satım yapılırken bunu alıcımı yoksa satıcımı öder diye çok soran olur. Şöyle ifade etmek gerekir ki, Harçlar Kanununa göre, gayrimenkul satış işleminde tapu harcı alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı ‰16,5 oranında tahsil edilir. Ancak alıcı ve satıcı arasında ayrıca yapılacak özel bir sözleşmeye göre bu farklı biçimde de değerlendirilmektedir.
Gayrimenkul alım-satımında tapu harcının konusu gayrimenkulün işlem tarihindeki değeridir. Burada dikkat edilmesi gereken hususlar ise;
* Satışa konu olan gayrimenkulün gerçek alım satım değeri üzerinden işlem yapılması gereğidir.
* Satışa konu olan gayrimenkulün işlem tarihindeki emlak değerinden düşük olmaması gerektiğidir.
Ayrıca önemli bir nokta ise, 2010 yılında artırılan emlak oranları ile bazı gayrimenkullerin gerçek alım satım değerinin, emlak değerinin altında kalması olmuştur. Bu durumda yapılacak şey tapu harcını emlak değerinde ödemek…. Gerçek alım-satım değeri olan ve emlak değerinin altında kalan değeri de tapuya yazdırmak…
- Örnek: Ahmet bey’in yeni satın aldığı ve bunun için 150.000 TL ödediği konutunun emlak değeri 200.000 TL olabilir. Bu durumda Ahmet bey evi için 200.000 TL üzerinden tapu harcı ödeyecek ama tapuya da evi 150.000 TLye aldığını yazdırması önemli bir noktadır.Diyelim ki siz gerçek alım-satım bedelinden daha düşük beyanda bulunarak gayrimenkul aldınız. Gelir İdaresi de bunu tespit etti. Ki, 2007 yılından itibaren Gelir İdaresi bunu sıkı bir şekilde denetlemektedir. Bu durumda idarenin tespit ettiği farka isabet eden harç cezalı olarak (hesaplanacak vergi ziyaı cezasının % 25’i oranında) hesaplanır ve tahsil etme yoluna gidilir.
- Örnek: Nuran hanım, 200.000 TL ödeyerek yeni bir daire satın almıştır. Tapu harcını fazla ödememek için yeni aldığı dairesini yarısı kadar gösterir. Böylece alıcı ve satıcı ayrı ayrı (100.000 x ‰16,5 =) 1.650 TL olmak üzere toplam 3.300 TL tapu harcı ödemiştir. Oysa gayrimenkulün gerçek değeri 200.000 TL olduğundan alıcı ve satıcı tarafların ayrı ayrı (200.000 x ‰16,5 =) 3.300 TL, toplamda 6.600 TL tapu harcı ödemesi gerekirdi.Bu durumda, gerçek alım-satım bedeli üzerinden tapu harcı ödenmediğinden, alıcı ve satıcı adına ayrı ayrı 1.650 TL tapu harcı ile (1.650 x %25 =) 412,50 TL vergi ziyaı cezası tarh edilir ve ayrıca hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.
Zor durumda kalmamak için bu noktalara dikkat etmek gerekir. Kulaktan dolma bilgiyle değil konuya hakim bir uzmandan yardım almak her zaman için size çok şey kazandırır.
Herkese Kolay Gelsin..