Malum 1 Mart’ta kira geliri olanlar için beyan dönemi başlıyor. 2016 yılı 1-25 Mart tarihleri arasında geçen yıl gayrimenkullerinden kira geliri elde edenler beyanname vermek zorundalar. 2015 yılı mesken istisna oranı 3 bin 600 lira, işyeri istisna oranı ise 29 bin lira olarak belirlendi. Bu rakamın üzerinde geliri olanlar beyan verecekler.
Gerçek Gider Yönteminde Amortisman ayırabilirsiniz
Kira geliri beyanında, Gerçek Gider yöntemini seçtiğinizde gayrimenkulünüzün maliyeti oranında her yıl yüzde 2 amortismanı gider olarak düşebilirsiniz. Örneğin tapuda alım satım bedeli olan 300 bin liralık evin komisyon dahil maliyeti size 320 bin lira ise bu rakam üzerinden yüzde 2 amortisman hesaplanacaktır.
Boş kalan gayrimenkulünüze bakılıyorsa
Boş kalan gayrimenkullerinizin bakımının sağlanması için bedelsiz olarak bir başkasının ikametine verebilirsiniz. Bu durumda beyan vermenize gerek yok.
Maliye’den önce davranırsanız
Geçmiş yıllarda unuttuğunuz kira geliri beyanınız var ise ya da hatalı beyan verdiyseniz, Maliye tespit etmeden kendiniz VUK pişmalık hükümlerine göre bir dilekçe ile müracatta bulunursanız istisna oranından faydalanabilir, sadece Pişmanlık zammı adı altında gecikme faizin ödersiniz.
Karı-koca’nın tapuya ortak olması büyük avantaj sağlar
Bir evin birden fazla sahibi olabilir. Kira geliri elde edilen evin birden fazla hissedarı olduğunda, her hissedar ayrı ayrı beyan vermek zorunda. Ama bu avantajlı bir durumdur. Çünkü istisna oranından herkes yararlandığı için çoğu zaman hiç vergi ödemez belki de hiç beyan bile vermenize gerek kalmayacaktır. Örneğim kirada evi olan bir karı-koca eve birlikte sahiplerse, ayrı ayrı beyan verecekleri için ayrı ayrı istisna oranından faydalanacak daha az bir vergi vereceklerdir. Belki de beyan bile vermek zorunda kalmayacaklardır.
Kiracı stopajı ödemese bile düşebilirsin
İşyerinden kira geliri elde edenlerde bir çok avantaja sahip. İşyeri kiracısı her ay ya da üç ayda bir mülk sahibine adına yüzde 20 kira stopajını vergi dairesine öder. Ödenen bu kira stopajını mülk sahibi her yıl kira geliri beyanı verdiği zaman indirim konusu yapacaktır. En çok merak edilen ve sorulan ise, kiracının ödemediği stopaj nedeni ile indirim konusu yapılıp yapılmayacağıdır. Oysa, kiracı stopajı ödememiş olsa bile vergi dairesine borçlu olduğundan her halükarda bir gün ödeyecektir. Bu nedenle işyeri sahibi ödenip ödenmediğine bakmaksızın stopajı kira beyanında gelirinden düşebilecektir.
Amca, teyze ve diğer akrabalara bedelsiz verilen konut
Anne, baba, çocuk ve kardeşler dışında kalan yakın ya da uzak farketmez akrabalarımıza kiraya verdiğimiz gayrimenkuller için düşük ya da hiç kira alınmaması durumunda emsal kira uygulaması yapılır. Böyle bir durumda akrabalara tahsis edilmiş gayrimenkulün emlak vergi değerinin yüzde 5’i emsal bedel olarak dikkate alınır ve kira geliri beyanı verilir.
Örneğin 2015 yılı emlak vergi değeri 200.000-TL olan gayrimenkulün yıllık kiralanması durumunda emsal kira bedeli ( 200.000*5/100) 10.000-TL olarak kabul edilir.
Bedelsiz de olsa emsal kira uygulanır
İşyerini çocuğuna, ana, baba veya kardeşe kiraya verenler konuta uygulanan istisnadan yararlanamazlar. Bedelsiz verilen işyerleri için emsal kira bedeli uygulaması yapılır.
Kirayı kim elde ediyorsa beyanı o verir
Kira geliri elde etmek için tapunun sahibi olmanız gerekmiyor. Önemli olan mülk sahibi gibi hareket ederek kirayı sizin alıyor olmanız. Kira gelirini kim alıyorsa beyanı o verecek çıkan vergiyi de ödeyecek demektir.
Hatice Kolçak
Not: Hatice Kolçak'ın 8 Şubat 2016 tarihli "Kira geliri beyanında püf noktalar" köşe yazısı bir emlakpencerem.com a aittir. Bu köşe yazısını sadece yazar ismi ve Emlak Pencerem ismini kullanarak, ve ilgili yazıya bağlantı vererek alıntı yapabilirsiniz!